Reisdatum: 22 augustus – 25 augustus 2022
Bestemming: Magdeburg, Frankfurt (Oder), Görlitz & Bad Lippspringe
Introductie
Voor slechts 9 euro een maand lang met regionale treinen, bussen en alle u- en s-bahnen reizen in en door Duitsland. Dat zie ik wel zitten. In het nieuws kwam het regelmatig voorbij, propvolle treinen, rijen van een uur om het perron op te komen en profiterende én klagende mensen. Mijn doel? Van Groningen naar Arnhem via de Poolse grens en dat met regionale treinen én zonder geklaag. Op voorhand reken ik op uitval van treinen, vertragingen en andere tegenslagen dus knip ik mijn reis met vier overnachtingen en dus vijf reisdagen.
Groningen – Magdeburg
Na een weekend Noorderzonnen (red. internationaal kunstenfestival) in het plantsoen sta ik maandagochtend op het busperron van Groningen. Het 9 euro-ticket is niet geldig voor grensoverschrijdend verkeer dus reis ik dit stuk met mijn NS OV-Chipkaart. Ik neem de Arriva snelbus van Groningen naar Leer die sinds 2015 rijdt vanwege een ‘defecte spoorbrug’ en normaliter aansluiting geeft op de DB trein naar Bremen. Ik ben nog niet eens de grens over en ik moet mijn plan al bijstellen. De bus komt te laat voor rijden en vertrekt te laat uit Groningen. Mijn overstap van 15 minuut in Leer ga ik niet halen.
Een uur later stap ik in de Intercity van Leer naar Bremen. Omdat de Regionale treinen schaars zijn tussen Leer en Bremen is het 9 euro ticket bij hoge uitzondering ook geldig in deze trein. Mijn eerste overnachtingsplek is Maagdenburg aan de Elbe en is de hoofdstad van de Duitse deelstaat Saksen-Anhalt. Met zo’n dikke 235.000 inwoners voor mij een perfecte stad. Vanaf het Sudenburg station loop ik naar mijn hotel en na het inchecken en achterlaten van mijn rugzak ga ik de stad in. Het is een prachtige zonnige dag dus hop in de tram naar het randje van de Alt-Stadt en eerst even een wandeling. Ter hoogte van de Elbe-brug stap ik uit en steek ik te voet, jawel, de Elbe over. Ik loop langs de rivier en vanaf deze kant heb ik een prachtig zicht op de dom. Verderop zie ik een spoorbrug, dat is ook wel interessant, dus ik loop door. Ik hoop eigenlijk een Späti te treffen, want ik heb wel zin in een Duits biertje. Maar er is aan deze kant van de rivier niks te vinden.
Ik kom aan bij de Hubbrücke en ik ben aangenaam verrast. Het is een oude spoorbrug (hefbrug) waar je nu te voet de Elbe kunt oversteken. De brug is al een tijdje niet meer in gebruik als spoorbrug en de brug is vergrendeld in de verhoogde positie. Via een aangelegde trap kun je toch de oversteek gemakkelijk maken als je goed ter been bent. Ik loop nog wat zigzaggend door te stad en blijf even staan bij de dom. Ik hou toch wel van gotische bouwwerken. Iets verderop tref ik een ander bouwwerk aan, de Gruene Zitadelle van Magedeburg. Één van de laatste architectonische composities van de Oostenrijkse kunstenaar Friedensreich Hundertwasser. “Een oase der humaniteit temidden van een zee van rationele bouwwerken“.
Er is genoeg te zien en te doen in Magdeburg. En ik kan mij er nog prima een dag vermaken. Maar na een druk weekend en een lange reisdag is het tijd om wat te eten, mijn Duits biertje te nuttigen en de dag af te sluiten.
Magdeburg – Frankfurt (Oder)
De makkelijkste reisdag op papier. Een rechtstreekse trein van Magdeburg naar Frankfurt (Oder) met slechts drie uur reistijd. Er is alleen één probleem. De trein rijdt via Berlijn en probeer dan maar eens te blijven zitten. Ondanks het goede voornemen zit ik 2 uur later toch op bankje in Tiergarten bij het Reichstag en Brandenburger Tor met een vegetarische McHamburger en een Duits biertje in fles. Lunch! Ook al is het maar 1,5 uur in totaal, het inademen van Berlijns lucht doet mij altijd goed.
In Magdeburg stap ik op de trein naar Eisenhüttenstadt. Ik vind dat wel een leuke naam maar het zegt mij eigenlijk weinig. In de trein doe ik wat research en leer ik dat Eisenhüttenstadt na WOII is gebouwd voor grootschalige ijzer- en staalproductie die de DDR dacht nodig te hebben. De stad moest ook de ideale socialistische stad worden. Aanvankelijk kreeg de nederzetting overigens de naam Stalinstadt. Op het moment is de bevolking van Eisenhüttenstadt sterk vergrijsd neemt het aantal inwoners alleen maar af. Helaas heb ik tijdens deze trip te weinig tijd maar Eisenhüttenstadt staat nu op het to-do lijstje.
Eisenhüttenstadt bereik is sowieso vandaag niet, want het ligt voorbij Frankfurt (oder). Na mijn Berlijnse lunchpauze loop ik naar een S-bahn station en reis ik naar Hauptbahnhof. Het station zelf is een bezoek al waard, wat een kunstwerk. De trein naar Frankfurt rolt binnen en ik vind nog een plaatje. Een jongen in de trein kijkt wat verloren om zich heen en vraagt aan een medereiziger of dit de trein naar Frankfurt is. Hij zit in de trein naar Frankfurt. Maar Duitsland heeft twee plaatsen met de naam Frankfurt. En de kans is heel groot dat hij niet naar Frankfurt aan de Oder wil reizen maar naar Frankfurt aan de Main. Er is een taalbarriere tussen de jongen en medereizigers maar bij het volgende station komt een Duitser met talenknobbel de trein ingestapt. Hij mengt zich in het gesprek en wat iedereen dacht blijkt waar te zijn. De jongen kan nog net voor het sluiten van de deuren de trein uit springen om de juiste trein te vinden. Verloren staat hij op het perron met de halve trein kijkend uit het raam naar hem. Als dat maar goed komt.
Ik heb voor vannacht een hotel geboekt in Polen. Vanaf het station in Frankfurt een half uurtje lopen. De Duits-Poolse grens is de Oder zelf. Ik steek de brug over en passeer de grenspolitie die inkomende auto’s en wandelaars controleren bij het bord: “Frankfurt – Słubice: Ohne grenzen”. Ik ben in ieder geval in Polen waar de stad Słubice genoemd wordt. Ik passeer zo’n 8 tabaks en drankwinkels en check in bij het hotel en loop terug naar het station in het Duitse Frankfurt. De Politie heeft koffiepauze dus ik mag gewoon, ohne grenzen, door. Op het station ontmoet ik Lukasz, hij woont samen met zijn vriendin in Frankfurt en heeft hiervoor in Berlijn gewoond. Via de CouchSurfing App heb ik mijn komst naar Frankfurt aangekondigd en hij vind het leuk dat er eindelijk weer eens een toerist naar Frankfurt komt en neemt mij op sleeptouw door Frankfurt. We wandelen zo’n 4 uur en ik krijg elk kunstwerk, straatje en noemenswaardig gebouw te zien. We sluiten af aan de Oder met een biertje en hij gaat met vervolg. Hij geeft mij als tip mee om een pizza te eten bij Pizzeria Europe en dat doe ik. In het Duits bestel ik in het Poolse Pizzarestaurant een halve liter Pools bier en een pizza. Bij elkaar ben ik hier nog geen 8 euro voor kwijt. De CouchSurfer waarschuwde mij dat ik maar beter geen biertje kon gaan drinken aan de Poolse overs van de Oder, want de politie daar is wat strenger. ‘s Morgens loop ik nog een mooi rondje door Słubice alvorens ik uitcheck en naar het station in Duitsland loop. Op de tabakszaken en drankshop na is er weinig te beleven.
Frankfurt (Oder) – Görlitz
Er komt een twee-baks treintje voorgereden en er zijn meer reizigers dan zitplaatsen. Tot nu toe heb ik geen volle trein gehad maar vandaag komt de omslag. Ik reis 1,5 uur met dit mini-treintje mee naar Cottbus en besluit daar een lunchpauze te houden. Ik loop wat door de stad heen om op de Altmark neer te ploffen op het terras van Brau & Bistro. Drie keer raden wat ik bij mijn lunch te drinken neem. De ober vraagt of het gesmaakt heeft en als ik teruggeef dat het broodje goed gesmaakt heeft wijst hij op mijn glas. Hij bedoelde hun huisgemaakte bier. Ook dat smaakte goed. Ik krijg nog een slok van een andere stijl bier en slenter vervolgens terug, via een andere route richting het station. En het eerste treintje vond ik al druk maar voor het tweede treintje in de zelfde samenstelling maar nu met dubbel zoveel reizigers. Ik sta samengeperst tegen bagage en fietsen van anderen aan en hoop maar dat de reis een beetje opschiet. Gelukkig is het maar een uur en tien minuut. Plus de extra reistijd doordat het uit- en instappen wat langer duurt. Logisch.
Aangekomen in Görlitz, blij dat ik niet meer opgepropt sta, genietend van mijn vrijheid en tegelijkertijd genietend van het station. Wat een prachtig station. Ik neem de tram door Altstadt en wandel zo’n 20 minuut naar mijn slaapplek voor vannacht. Ik ga CouchSurfen bij Manja. Ze woont in een appartement vlakbij het Nikolaifriedhof. Na de kennismaking en een kop koffie laat Manja mij de stad zien. En het is echt een openlucht museum. De Altstadt wordt veel gebruikt als filmlocaties vanwege de historische gebouwen en weinig moderne bouwwerken in de oude binnenstad. De perfecte locatie om te filmen. En het is waar. De stad is prachtig. En ook Görlitz is een gedeelde stad. Het ligt aan de rivier de Neisse, die de grens met Polen vormt. Aan de overzijde ligt het Poolse Zgorzelec dat tot 1945 het oostelijke stadsdeel van Görlitz was. We steken de rivier en wandelen langs de oever. Na een lange wandeling verdienen we wel een Pools biertje en Manja raad mij aan om Pierogi te eten. Het is een traditioneel pools gerecht is (dumplings/knoedels achtig). Helaas word ik teleurgesteld, want ze zijn op. Dan maar een ander gerecht met paddestoelen en dat smaakt mij eigenlijk ook meer dan prima. Met het laatste zonnestraaltje in het gezicht lopen we terug Duitsland in. Manja heeft morgen vroege dienst en zegt te gaan slapen. Ik wil graag nog een avondwandeling maken en bedank haar voor het gastvrije ontvangst en dat ik op haar bank mag slapen. Morgen zien we elkaar niet dus we nemen alvast afscheid. Ik loop nog in het donker over een kerkhof (scary) en loop via het bruisende stadscentrum twijfelend over wat ik ga doen. Morgen heb ik een lange reisdag voor de boeg en aan de ene kant wil ik wel slapen maar aan de andere kant wil ik ook wel de kroeg in. Ik besluit voor de verandering eens verstandig te zijn en loop met een grote bocht terug naar naar het huis van Manja alwaar ik op de bank plof en snel in slaap val. Naar Görlitz kom ik nog wel een keer terug.
Görlitz – Bad Lippspringe
Wat een reisdag zeg! Als je dus afhankelijk bent van het regionale treinverkeer dan heb je wel even te gaan. De reisplanner stuurde mij steeds via Cottbus maar dat wil ik niet. Daar was ik de dag ervoor al langs geweest. Dus ik forceer de reisplanner en neem een trein die niet in de reisplanner naar voren komt. De TLX naar Dresden. Ik verheug mij nu al op Leipzig. Daar was ik twee jaar geleden geweest en zo als ik mij kon herinneren een leuk terras bij een oud stationsgebouw bezocht met eigen gebrouwen bier op de tap. En 12 uur is lunchtijd en in Duitsland luncht men met bier. Alle treinen hierboven zitten bom en bomvol. Ik ben dan ook blij dat ik in Leipzig aankom. Ik haal de trein naar Bayerischer Bahnhof nog maar net en tien minuut later zit ik op het terras en wordt er een biertje getapt. In 2001 werden de spoorwegactiviteiten op het Bayerischer Bahnhof volledig gestopt. De treinen maken nu gebruik van de Stadstunnel eronder. Overigens maken daar niet alleen reizigers en treinen gebruik van maak ook de halve populatie van Duitse duiven. Glij dus niet uit.
In Halle stap ik over op een NS-Abellio trein naar Kassel. En jemig, wat dit dat ding vol! Ik pas nog maar net erbij maar na mij komen er zeker nog dertig mensen de trein in. Er past altijd meer in dan je denkt. In Leinefelde is een cross-platform overstap en blijkbaar gaat 98% van de reizigers deze overstap maken. De trein komt echter al vol binnen gereden en ik weet mij nog, ondanks het negatieve instapadvies van de machinist, tussen 5 (!!) kinderwagens te proppen. Als je de treinen in Nederland vol vindt, reis dan eens met een 9-euro ticket door Duitsland en ineens valt Nederland enorm mee. Het in- en uitstappen kost zoveel tijd dat de trein alleen maar vertraging opbouwt. Ik ga er vanuit dat ik de aansluiting in Kassel niet ga halen en zoek een alternatief. Maar er is tussen Kassel en Paderborn amper een te vinden. In het gunstigste geval moet ik twee uur overbruggen en het station Wilhelmshoehe ligt niet eens in de stad. Als de trein uiteindelijk Kassel binnenrijdt en ik teleurgesteld over de traverse loop zie ik de trein naar Paderborn nog staan. Ik sprint er naar toe en kan nog instappen. Bij het volgende station stroomt de trein leeg en weet ik eindelijk een zitplaats te vinden. Wat een geluk! Ik stuur mijn CouchSurfer voor vanavond een appje dat ik eraan kom en rond welk tijdstip ik arriveer. Hij woont in Bad Lippspringe, nabij Paderborn. Ik loop snel een rondje door Paderborn en besef mij dat de terugreis wel meer reizen dan genieten is. Ik heb mijzelf niet de kans gegeven om Paderborn rustig te ontdekken.
Bij de bushalte staat Frank mij op te wachten. Alsof wij elkaar al kennen beginnen we spontaan het gesprek en bij hem thuis aangekomen geeft hij mij een biertje en gaan we op het balkon zitten. We praten tot 1 uur in de nacht over van alles en nog wat en met net een biertje te veel op ga ik slapen. Frank is motorrijder en zijn vader is een tijdje terug heen gegaan. Toen ik vertelde dat ik geboren ben in Groningen glinsterde zijn ogen. Herinneringen van de tripjes die hij met zijn vader maakte naar de TT in Assen en het bezoeken van de stad Groningen werden gedeeld. De ochtend erop na een flinke bak koffie zeg ik Frank gedag. Mocht hij eens met de motor toeren en langs Arnhem rijden dan is Frank van harte welkom. Wat een geweldige ontmoeting was dit. En dat is CouchSurfing sowieso. Aan de ene kant ben je wat meer gebonden aan je host maar aan de andere kant heb je weer zulke leuke ontmoetingen dat je altijd met meer kennis en vriendschappen verder gaat.